تحلیل گفتمان هویتی در سیاست‌گذاری خارجی؛ مقایسه ایران و ترکیه در بحران سوریه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران

2 پژوهشگر ،گروه کشمکش و همکاری در خاورمیانه،مرکز پژوهش های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه،تهران ،ایران

10.22126/mps.2025.12210.1065

چکیده

با روی کارآمدن حکومت جولانی در سوریه شاهدیم نگاه به امر هویت از اهمیت فراوانی برخوردار گردیده است در کنار این امر حضور ایران و ترکیه به عنوان دوبازیگر هویت مند جدال گرا در این منطقه سبب شده تا نقش هویت در شکل گیری منازعات سیاسی میان رودان مهم یاشد..حال باتوجه به موارد مذکور؛پرسش اصلی این پژوهش را می توان مؤلفه‌های هویتی چگونه در رقابت ایران و ترکیه در بحران سوریه نقش‌آفرینی کرده‌اند؟در نظر گرفت.این پژوهش در راستای هدف تحلیل تأثیر هویت‌های ایدئولوژیک و قومی -مذهبی بر سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال سوریه و بررسی چگونگی بازتاب این رقابت در ساختار امنیتی و ژئوپلیتیک منطقه میان‌رودان می کوشد.نگارندگان با استفاده از روش پژوهش کیفی در پی به آزمون گذاردن فرضیه تضاد در هویت‌ های جمهوری اسلامی ایران و ترکیه، یکی از عوامل مؤثر در تعمیق رقابت و افزایش بی‌ثباتی در سوریه و منطقه بوده است درپایان نیز نتیجه گیری شده است که مؤلفه‌های هویتی نقش اساسی و گیرا در جهت‌دهی به رفتار و سیاست خارجی ایران و ترکیه در بحران سوریه ایفا کرده‌اند. برخلاف تحلیل‌هایی که تنها بر منافع ژئوپلیتیکی یا اقتصادی تأکید دارند، این مطالعه نشان می‌دهد که هویت‌های ایدئولوژیک، مذهبی و تاریخی، چارچوب ادراکی تصمیم‌گیران دو کشور را شکل داده و در انتخاب راهبردها و ائتلاف‌ها بسیار اثرگذار بوده‌اند. ترکیه با تکیه بر هویت سنی و تمایلات نئو-عثمانی، به حمایت از گروه‌های سنی مخالف دولت اسد پرداخته، در حالی که ایران با رویکردی شیعی و گفتمان مقاومت، از دولت اسد و نیروهای هم‌سو حمایت کرده است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 13 خرداد 1404
  • تاریخ پذیرش: 13 خرداد 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار