داعش و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در سوریه و عراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی ،دانشگاه رازی ،کرمانشاه، ایران.

2 کارشناس ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

پویایی روند تحولات منطقه چالش‌ها و فرصت‌هایی برای ایران فراهم کرده بود. یکی از اصلی‌‌ترین چالش‌‌ها قوت گرفتن احتمالی احیای داعش در مرزهای ایران به‌ویژه عراق و سوریه بود. حفظ محیط استراتژیک و تأمین اهداف امنیت ملی برای هر کشوری در اولویت قرار دارد؛ از این‌رو، ایران در مقام یک قدرت منطقه‌ای به بحران‌آفرینی‌های داعش در قلمرو حیاتی خود بی‌تفاوت نبوده و نیست. لذا دور کردن خطرات از مرزهای خود، جلوگیری از ملتهب شدن فضای سیاسی و تهدید امنیتی و ایدئولوژیکی منطقه، حفظ تمامیت ارضی خود و رژیم‌های متحدانش و برقراری توازن منطقه‌ای از طریق مقابله با گسترش و قدرت‌گیری جریان‌های تکفیری در خارج از مرزهای خود از اهداف منطقه‌ای ایران بوده است. سؤال اصلی مقاله این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال داعش در منطقۀ خاورمیانه (سوریه و عراق) چه تغییراتی داشته است؟ با توجه به تحولات منطقه‌ای، این سیاست چه تغییراتی پیش رو خواهد داشت؟ فرضیۀ تحقیق این است که مبارزه با جریان داعش به‌علت تحرک‌‌پذیری بیشتر در منطقه، عدم تمرکز در کشوری خاص و گسترش شاخه‌های منطقه‌ای، دشوار‌‌تر و مقابله با آن نیازمند اتحاد اطلاعاتی و امنیتی منطقه‌‌ای است. روش تحقیق مقاله توصیفی است و تجزیه و تحلیل داده‌ها بر مبنای منابع کتابخانه‌‌ای انجام شده است. بر اساس این تحقیقات، نتیجه گرفته شده که اقدامات یک‌جانبۀ امنیتی، نظامی و اطلاعاتی کشورهای منطقه ممکن است زمینه را برای قدرت‌‌گیری مجدد داعش فراهم کند و پیش از هر چیز، سیاست خارجی ایران در منطقه در قبال داعش باید بر مبنای تعاملات امنیتی و اطلاعاتی و حتی تشکیل سازمان منطقه‌ای با محوریت امنیتی- اطلاعاتی با کشورهای همسو باشد. اگرچه تحولات منطقه از منظر احتمال قدرت‌‌گیری داعش چالش‌‌هایی را ایجاد کرد، اما این تحولات فرصت مناسبی برای تقویت همکارهای منطقه‌ای در حوزۀ امنیتی و اطلاعاتی بود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

منابع
ابراهیمی، نبی‌الله. (1389). «چشم‌انداز روابط کشورهای عرب با عراق جدید»؛ مطالعات راهبردی، 13(47)، 123-150. https://quarterly.risstudies.org/article_892.html
اردم، نیلوفر؛ امام‌جمعه‌زاده، سید جواد؛ گودرزی، مهناز. (1398). «حمایت از داعش و موازنه در برابر ایران (2018-2014)»؛ فصلنامۀ پژوهش‌های روابط بین‌الملل، 9(5)، 145-172. https://www.iisajournals.ir/article_111139.html
بخشی شادمهری، فاطمه؛ زرقانی، سید هادی؛ خوارزمی، امیدعلی. (1395). «تحلیل ملاحظات پدافند غیرعامل در زیرساخت‌های شهری با تأکید بر زیرساخت آب»؛ تحقیقات جغرافیایی، ۳۱(۳)، ۱۰۳-۱۱۷. https://georesearch.ir/article-1-45-fa.html
بصیری، محمدعلی؛ سالدورگر، الهه. (1396). «بررسی علل و عوامل شکل‌گیری داعش»؛ فصلنامۀ سیاست، 47(3)، 553-570. https://jpq.ut.ac.ir/article_62852.html
پرهوده، کامران. (1391). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در مسئلۀ بیداری اسلامی با بررسی موردی بحرین و سوریه. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
تاجیک، هادی؛ عالیشاهی، عبدالرضا؛ مجیدی‌نژاد، سید علی. (1395). «گفتمان حاکم بر شکل‌گیری و فعالیت‌های داعش بر اساس نظریات اسپرینگز - تیلی»؛ فصلنامۀ آفاق امنیت، 7(23)، 257-285. https://ps.ihu.ac.ir/article_200465.html
ترجمان، فریبا؛ دلیرپور، پرویز. (1402). «تحلیل نقش جمهوری اسلامی ایران در شکست گروه تروریستی داعش بر اساس رهیافت محور مقاومت»؛ مطالعات بیداری اسلامی، 12(4)، 7-29. https://www.iabaj.ir/article_189573.html
تودنهوفر، یورگن. (۱۳۹۴). ده روز با داعش از درون دولت اسلامی. ترجمۀ علی عبدالهی و زهرا معین‌الدینی، تهران: انتشارات کوله‌پشتی.
توکلی، سعید. (1393) «القاعده و داعش، افتراقات و تشابهات»؛ فصلنامۀ آفاق امنیت، 7(23)، 151-196. https://ps.ihu.ac.ir/article_200462.html
خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران. (1403، 4 اسفند). «ایران و سوریه در دورۀ پسااسد / اولویت تهران در شام چیست؟» کد خبر: 85757500. https://irna.ir/xjSWr5
خسروی، عبدالصمد؛ زارعی، غفار. (۱۳۹۸). «جایگاه داعش در امنیتی شدن سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس»؛ پژوهش‌های سیاست جهان اسلام، 9(2)، 107-129. https://priw.ir/article-1-958-fa.html
درآینده، روح‌الله؛ احمدی، حمید. (1397). «سیاست روسیه در بحران روسیه و پیامدهای آن بر منافع ملی ایران»؛ مطالعات روابط بین‌الملل، 11(44)، 69-95. https://journals.iau.ir/article_663462.html
ذوالفقاری، مهدی؛ عمرانی، ابوذر. (1396). «تأثیر ظهور داعش بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»؛ پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، 7(2)، 169-195. https://priw.ir/article-1-444-fa.html
رجبی، سهیل. (1391). «واکاوی جایگاه و نقش استراتژیک سوریه در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی»؛ فصلنامۀ پانزده خرداد، 34، 123-150. http://noo.rs/XmjXT
رضایی، رضا؛ موسوی جشنی، سید صدرالدین. (1396). «ظهور داعش و تأثیر آن بر معادلات منطقه‌ای: مطالعۀ موردی چالش‌ها و فرصت‌های به‌وجودآمده برای ایران»؛ جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، 5(2)، 149-174. https://iws.shahed.ac.ir/article_689.html
ساداتی‌نژاد، سید مهدی. (1395). نقش ایالات متحدۀ آمریکا در شکل‌گیری جریان‌های افراطی در جهان اسلام (مطالعۀ موردی القاعده و داعش)»؛ اندیشۀ سیاسی در اسلام، 3(7)، 123-143. https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_38475.html
سنایی، اردشیر؛ کاویان‌پور، مونا. (1395). «ظهور داعش و تأثیر آن بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»؛ مطالعات روابط بین‌الملل (پژوهشنامۀ روابط بین‌الملل)، 9(34)، 145-168. https://sid.ir/paper/247551/fa
صادقی، سید شمس‌الدین؛ مرادی، سمیرا. (1396). «تحلیل ائتلاف ایران و روسیه در پرتو بحران سوریه»؛ مطالعات اوراسیای مرکزی، 10(1)، 153-170. https://jcep.ut.ac.ir/article_62905.html
صالحی، سید جواد؛ مرادی‌نیاز، فاتح. (۱۳۹۵). «بنیادگرایی اسلامی داعش- القاعده، تمایزهای ساختاری و ایدئولوژیکی»؛ جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، 4(8)، 85-110. https://iws.shahed.ac.ir/article_400.html
عابدی اردکانی، محمد؛ راستین‌دل، نجیب‌الله. (1396). «راهبردهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در برقراری همگرایی در خاورمیانه و موانع آن»؛ رهیافت‌های سیاسی و بین‌‌المللی، 8(3)، 146-175. https://piaj.sbu.ac.ir/article_99544.html
عطارزاده، مجتبی. (۱۳۹۶). «رسانه، آوردگاه قدرت هوشمند داعش»؛ نشریۀ فرهنگ و رسانه، 6(22)، 117-138. https://www.jscm.ir/article_58022.html
قاسمی، فائزه؛ شجاع، مرتضی. (1396). «بررسی مقایسه‌ای در راهبرد رسانه‌ای القاعده و داعش»؛ فصلنامۀ مطالعات ملی، 18(3)، 72-88. https://www.rjnsq.ir/article_96290.html
کریمی، سحر. (۱۳۹۴). «نحوه و چگونگی پیدایش و شکل‌گیری گروه‌های تروریستی (بررسی موردی دولت اسلامی عراق و شام)»؛ مجلۀ بین‌المللی پژوهش ملل، 1(2). https://rnmagz.com/article/63/RNmagz-2-2
کریمی‌فرد، حسین. (1388). «تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس مؤلفه‌های هویت ملی»؛ تحقیقات سیاسی و بین‌المللی، 1(2)، 155-190. https://sanad.iau.ir/Journal/pir/Article/1012245
مبینی‌کشه، زهرا؛ طالعی‌حور، رهبر. (1400). «کودکان داعش و امنیت بین‌الملل»؛ امنیت ملی، 11(39)، 431-466. https://ns.sndu.ac.ir/article_1402.html
مبینی‌کشه؛ زهرا؛ آجیلی، هادی. (1393). «نقش داعش در شکل‌گیری معادلات جدید در خاورمیانه»؛ حبل‌المتین، 3(9، ویژۀ داعش)، 119-142. https://ensani.ir/fa/article/download/349455
محمدی‌فر، نجات؛ رنجبر، محمدرضا. (1402). «واکاوی رفتارهای جمعی جماعت داعش بر اساس نظریۀ آگ‌برن و نیم‌کوف»؛ مطالعات بیداری اسلامی، 12(4)، 73-92. https://www.iabaj.ir/article_190824.html
مصلی‌نژاد، عباس. (1394). «ظهور داعش و آیندۀ امنیت عراق»؛ فصلنامۀ بین‌المللی ژئوپلیتیک، 11(40)، 1-31. https://journal.iag.ir/article_55813.html
میریوسفی، علیرضا؛ غریبی، حسین. (1395). «خشونت هویتی و سیر تطور اندیشه‌های جهادی - تکفیری در خاورمیانه (2015-1980)»؛ فصلنامۀ سیاست جهانی، 5(1)، 147-176. https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_1686.html
نادری، مهدی؛ پیرانی، شهره؛ ساداتی، سیده مهرانه. (1402). «نوعثمانی‌گری به‌مثابۀ جریان معارض مقاومت اسلامی: مطالعۀ موردی داعش»؛ مطالعات بیداری اسلامی، 12(28)، 117-152. https://www.iabaj.ir/article_174206.html
ناصرپور، حسن. (۱۳۹۴). «داعش و ژئوپلیتیک مقاومت اسلامی»؛ فصلنامۀ مطالعات فلسطین، 33(1)، 49-80.
نجات، سید علی. (۱۳۹۴). «گروهک تروریستی داعش و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران؛ چالش‌ها و فرصت‌ها»؛ فصلنامۀ سیاست، 2(6)، 115-145. https://ensani.ir/fa/article/download/360630
نظری، فرزاد؛ شیرودی، مرتضی؛ گلشنی، علیرضا. (1397). «بررسی نقادانۀ اندیشه‌های سیاسی- اجتماعی طالبان با داعش در مواجهه با جامعه‌سازی اسلامی»؛ مطالعات بیداری اسلامی، 7(13)، 135-158. https://www.iabaj.ir/article_121857.html
نوربخش، یونس؛ مهدی‌زاده، منصوره. (1394). «ایدئولوژی جریان داعش و دلایل تاریخی اجتماعی گرایش به آن»؛ مطالعات جامعه‌شناختی، 22(2)، 239-262. https://jsr.ut.ac.ir/article_57042.html
والتر، رایش. (1381). ریشه‌های تروریسم. ترجمۀ حسین محمدی نجم، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکدۀ فرماندهی و ستاد دورۀ عالی جنگ.
یگانه، محمد. (1403). «دولت ورشکسته و پدیدۀ افراط‌گرایی: تحلیلی بر ظهور گروه تروریستی داعش در سوریه»؛ فصلنامۀ علمی بیداری اسلامی، 13(2)، 27-54. https://www.iabaj.ir/article_194502.html
 
References
Aabedi ardekani, M. & Rastindel, N. (2017). “Foreign policy strategies of the Islamic Republic of Iran to make integration in the Middle East and its obstacles”. Political and International Approaches, 8(3), 146-175. [In Persian]. https://piaj.sbu.ac.ir/article_99544.html?lang=en
Ardam, N.; Emamjomezadeh, S. J. & Goudarzi, M. (2020). “Supporting ISIS and regional balance against Iran’s penetration rate”. International Relations Researches, 9(5), 145-172. [In Persian]. https://www.iisajournals.ir/article_111139.html?lang=en
Attarzadeh, M. (2017). “Media: The battlefield of ISIS’s intelligent power”. Society Culture Media, 6(22), 117-138. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.38552322.1396.6.22.6.5
Bakhshi shadmehri F.; Zarghani S. H. & Kharazmi, O. A. (2016). “Analysis of passive defense considerations in urban infrastructure with an emphasis on water infrastructure”. Geographical Research, 31(3), 103-117. [In Persian].  https://georesearch.ir/article-1-45-en.html
Basiri, M. A. & Saldorgar, E. (2017). “An investigation on the causes of the formation of the ISIS”. Political quarterly, 47(3), 553-570. [In Persian]. https://doi.org/10.22059/jpq.2017.62852
 
Berisa, H.; Jonev, K. & Barisic, I. (2016). “The influence of Islamic State on the global security”. Journal of Liberty and International Affairs, 1(1), 49-59. https://www.ssoar.info/ssoar/handle/document/46880
Darayande, R. & Ahmadi, H. (2019). “Russia’s policy in the Russia crisis and its consequences for Iran’s national interests”. Journal of International Relations Studies, 11(44), 69-95. [In Persian]. https://journals.iau.ir/article_663462_427102fcee42b53820b242c5f40b5900.pdf
Ebrahimi, N. (2010). “Arab states' relation with new Iraq”. Strategic Studies Quarterly, 13(47), 123-150. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17350727.1389.13.47.5.2
Ghasemi, F. & Shoja, M. (2017). “A comparative study of Al-Qaeda and ISIS groups media strategy”. National Studies Journal, 18(71), 87-104. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.1735059.1396.18.71.5.3
Hashim, A. S. (2014). “From Al-Qaida affiliate to the rise of the Islamic caliphate: The evolution of the Islamic State of Iraq and Syria (ISIS)”. Policy Report, Singapore: Nanyang Technological University. https://www.files.ethz.ch/isn/186573/PR141212_The_Evolution_of_ISIS.pdf
Islamic Republic News Agency. (2025, February 23). “Iran and Syria in the post-Assad era: What is Tehran’s priority in the Levant?” [In Persian]. https://irna.ir/xjSWr5
Jamet, C. (2021). “The impact of ISIS on Muslim countries’ intelligence services”. The Kuwait Program at Sciences Po Student Paper Award. https://www.sciencespo.fr/kuwait-program/wp-content/uploads/2021/11/sciencespo-kuwait-program-2021-jamet-chloe.pdf
Karimi, S. (2016). “The emergence and formation of terrorist groups (Case study: The Islamic State of Iraq and the Levant)”. International Journal of Nations Research, 1(2). [In Persian]. https://rnmagz.com/article/63/RNmagz-2-2
Karimifard, H. (2009). “Analysis of the foreign policy of the Islamic Republic of Iran based on components of national identity”. Political and International Researches Quarterly, 1(2), 155-190. [In Persian]. https://sanad.iau.ir/en/Journal/pir/Article/1012245
khosravi A. & Zarei, G. (2019). “Position of ISIS in security of the foreign policy of the Islamic Republic of Iran and the Gulf Cooperation Council in the Middle East”. Quarterly Journal of Political Research in Islamic World, 9(2), 107-129. [In Persian]. http://priw.ir/article-1-958-en.html
Lister, C. (2017). “AL-Qaeda versus Lsls competing kinadist brands in the Middle East”. The Middle East Institate, Counterterrpvism series, MEI Policy Paper, 3. https://www.mei.edu/sites/default/files/publications/PP3_Lister_CTQaeda_0.pdf
Liu, E. (2015). “Al-Qaedea electronic: A sleeping dog?” A report by the critical threats project of the American Enterprise institute. https://www.criticalthreats.org/wp-content/uploads/2016/07/Al_Qaeda_Electronic-1.pdf
Miryusefi, A. & Gharibi, H. (2016). “Identity violence and evolution of jihadi-takfiri toughts in the Middle East (1980-2015)”. World Politics, 5(1), 176-147. [In Persian]. https://interpolitics.guilan.ac.ir/article_1686.html?lang=en
Mobini kesheh, Z. & Taleihur, R. (2021). “Children of ISIS and International Security”. National Security, 11(39), 431-466. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.33292538.1400.11.39.15.9
Mohammadifar, N. & Ranjbar, M. R. (2024). “Analyzing the collective behaviors of the ISIS group based on Agburn and Nimkoff theory”. Journal of Islamic Awakening Studies, 12(4), 73-92. [In Persian]. https://www.iabaj.ir/article_190824.html?lang=en
Mossallanejad, A. (2015). “The Rise of ISIS; the Future of the Middle East and Iraq’s Security”. Geopolitics Quarterly, 11(40), 1-31. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17354331.1394.11.40.1.8
Naderi, M.; Pirani, S. & Sadatei, S. M. (2023). “Ottomanism as an opposing current of Islamic resistance: A case study of ISIS”. Journal of Islamic Awakening Studies, 12(2), 117-152. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23225645.1402.12.2.6.2
Naserpour, H. (2015). “Daesh and the geopolitics of Islamic resistance”. Palestine Studies Quarterly, 33(1), 49–80. [In Persian].
Nazari, F.; Shirody, M. & Golshani, A. (2018). “A critical study of the taliban's socio-political thoughts on ISIS in the face of Islamic community building”. Journal of Islamic Awakening Studies, 7(13), 135-158. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23225645.1397.7.13.6.9
Nejat, S. A. (2015). “Terrorist group Daesh and the national security of the Islamic: Challenges and opportunities”. Politics Quarterly, 2(6), 115–145 [In Persian]. https://ensani.ir/fa/article/download/360630
Nourbakhsh, Y. & Mahdizadeh, M. (2016). “The ideology of Da'ish (ISIS) and historical-sociological origins of inclination to it”. Sociological Review, 22(2), 239-262. [In Persian]. https://doi.org/10.22059/jsr.2016.57042
Parhoude, K. (2012). The foreign policy of the Islamic Republic of Iran on the issue of Islamic awakening: A case study of Bahrain and Syria. Master’s thesis, Islamic Azad University, Central Tehran Branch. [In Persian].
Rajabi, S. (2012). “Analyzing the strategic role and position of Syria in regional and international relations”. Panzdah-e Khordad Quarterly, 34, 123-150. [In Persian]. http://noo.rs/XmjXT
Rasheed, A. (2022). Terrorist groups (Al-Qaeda and ISIS) and counter terrorism. Indian Parliament Library.
Rezaei, R. & Moosavi S. S. (2017). “ISIL's emergence and its impact on regional equations: A case study of challenges and opportunities for Iran”. Journal of Political Socology of Islamic World, 5(11), 149-174. [In Persian]. https://doi.org/10.22070/iws.2018.2524.1453
Sadatinejad, S. M. (2016). “The US role in formation of violent currents in the world of Islam (Case study of Al-Qaeda and ISIS)”. The Journal of Political Thought in Islam, 3(7), 123-143. [In Persian]. https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_38475.html?lang=en
Sadeghi, S. S. & Moradi, S. (2017). “Iran-Russia coalition in light of the Syrian crisis”. Central Eurasia Studies, 10(1), 153-170. [In Persian]. https://doi.org/10.22059/jcep.2017.62905
Salehi, S. J. & Moradiniazfateh, F. (2016). “Self-declared Islamic State of ISIS: structural and ideological distinctions”. Journal of Political Socology of Islamic World, 4(8), 85-110. [In Persian]. https://dorl.net/dor/20.1001.1.22520732.1395.4.8.4.5
Sanaie, A. & Kaviyanpor, M. (2016). “The rise of ISIS and its impact on foreign policy of Islamic republic of Iran”. Studies of International Relations Journal (Political Science and International Relations Journal), 9(34), 145-168. [In Persian]. https://sid.ir/paper/247551/en
Stanicek, B. (2021). “Jihadist networks in sub-Saharan Africa: Origins, patterns and responses”. European Parliamentary Research Service, PE 698.048. https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document/EPRS_BRI(2021)698048
 
Tajik, H.; Alishahi, A. & Majidinejad, S. A. (2016). “The dominant discourse in the formation and activities of Daesh based on the theories of Sprinzak and Tilly”. Security Horizons, 7(23), 257-285. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.25381857.1393.7.23.9.6
Tarjoman, F. & Dalirpoor, P. (2024). “Analysis of the role of the Islamic Republic of Iran in the defeat of the ISIS terrorist group based on the resistance axis approach”. Journal of Islamic Awakening Studies, 12(4), 7-29. [In Persian]. https://www.iabaj.ir/article_189573.html?lang=en
Tavakoli, S. (2014). “Al-Qaeda and ISIS: Differences and similarities”. Security Horizons, 7(23), 151-196. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.25381857.1393.7.23.6.3
Todenhöfer, J. (2015). Ten days inside the Islamic State. Translated by Abdollahi, A. & Moeinoddini, Z., Tehran: Kooleh Poshti Pub. [In Persian].
Walter, R. (2002). Origins of terrortism. Translated by Mohammadi najm, H., Tehran: Islamic Revolutionary Guard Corps, Command and Staff College, Senior War Course. [In Persian].
Yeganeh, M. (2024). “The bankrupt state and the phenomenon of extremism: An analysis of the rise of the ISIS terrorist group in Syria”. Journal of Islamic Awakening Studies, 13(2), 27-54. [In Persian]. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23225645.1403.13.2.1.4
Zolfaghari, M. & Omrani, A. (2017). “The Impact of ISIS Emergence on the National Security of the Islamic Republic of Iran”. Quarterly Journal of Political Research in Islamic World, 7(2), 169-195. [In Persian]. http://priw.ir/article-1-444-en.html
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 اردیبهشت 1404
  • تاریخ بازنگری: 22 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 30 اردیبهشت 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار